Najważniejsze wydarzenia w nauce i przyrodzie w 2010 roku według Nature

Sztuczny genom, nowy oręż do walki z HIV, trzęsienie ziemi na Haiti, wyciek ropy do Zatoki Meksykańskiej, echa kryzysu ekonomicznego w nauce europejskiej i amerykańskiej - to niektóre z najważniejszych wydarzeń naukowych i przyrodniczych 2010 r. według pisma Nature.

Wojskoznawstwo - nowy kierunek studiów dla zainteresowanych historią wojskowości

Wojskoznawstwo to nowy kierunek, który od przyszłego roku akademickiego będzie można studiować na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. To pierwsze takie studia w kraju, indeksy na nie otrzyma 120 osób.

Przyczyna śmierci Adama Mickiewicza wciąż nieodkrytą tajemnicą

Przyczyna śmierci Adama Mickiewicza, której 155. rocznica przypada 26 listopada, nadal pozostaje zagadką. Wielu badaczy nie wierzy, że poeta zmarł na cholerę, a okoliczności zgonu mogą wskazywać na otrucie. Czy istniał spisek mający na celu usunięcie niewygodnego poety-aktywisty?

Wyrazy i zwroty z żargonu informatycznego, które weszły do języka potocznego

Posługujemy się nimi na co dzień - słowa i zwroty pochodzące z żargonu informatyków i komputerowców przeniknęły do języka potocznego. Są jednak z pewnością takie osoby, które nie zawsze je rozumieją. Ten słowniczek pomoże wam poradzić sobie w labiryncie obco brzmiących zwrotów.

Polskie odkrycia naukowe z okresu XX-lecia międzywojennego

W dwudziestoleciu międzywojennym Polacy dokonali wielu znaczących odkryć w różnych dziedzinach wiedzy, ale świadomość o nich wśród Polaków wciąż jest niewielka.

Miś Wojtek będzie miał pomnik w Edynburgu

Słynny miś Wojtek, który towarzyszył polskim żołnierzom pod Monte Cassino, będzie miał własny pomnik w stolicy Szkocji - Edynburgu. Po wojnie "szaregowy Wojtek" zamieszkał właśnie w edynburskim ZOO.

Spotkajmy się w Montenegro!

Jeśli nazwa państwa umieszczona w tytule nic ci nie mówi, koniecznie zapoznaj się z angielsko-polskim słowniczkiem państw i stolic europejskich.

Papier przetrwa wszystko, dyski optyczne nie

Magazynujesz zdjęcia na płytach CD lub DVD? Naprawdę myślisz, że to najlepszy sposób na zachowanie wspomnień?

Syreny: od kobiety-ptaka do kobiety-ryby

Jak to się stało, że mityczna półkobieta-półptak zamiast skrzydeł dostała rybi ogon?

Pij wodę... z kranu

Ponad 60 proc. Polaków boi się pić wodę z kranu i nie ma do niej zaufania. Tymczasem w 90 proc. jest ona czysta pod względem biologicznym. Z badań OBOP przeprowadzonych w 2009 r. wynika, że 49 proc. Polaków nie odważy się napić nieprzygotowanej wody kranowej. 57 proc. szuka dla niej alternatywy w postaci wody mineralnej czy oligoceńskiej, a 11 proc. decyduje się na użycie systemów filtrujących.

Zasadź drzewo oraz 19 innych rzeczy, które trzeba (można) zrobić jesienią

Serwis BBC Nature pokusił się o stworzenie listy zajęć, dla których idealną porą jest nadchodząca jesień.

O emocjonalnej naturze halucynacji

Halucynacje to doznania wytworzone przez mózg bez udziału bodźców zewnętrznych. Czy zdarzają się także zdrowym osobom i czy zawsze możemy wierzyć temu, co "widzi" mózg? Na te pytania odpowiada neurobiolog dr Grzegorz Juszczak z Zakładu Zachowania się Zwierząt Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN - laureat stypendium MNiSW dla wybitnych młodych naukowców.

Co wiesz o „Cholonku”?

Jeśli jesteś fanem powieści Janoscha, sprawdź swoją wiedzę w wyjątkowym teście. W przypadku problemu z odpowiedzią, zajrzyj do opracowania.

Co wiesz o „Cholonku”? » online exam

Historia współczesnego kamuflażu wojskowego w dużym skrócie

Kamuflaż (maskowanie) to stosowany od niespełna 100 lat rodzaj wojskowej taktyki, polegającej na wprowadzeniu w błąd przeciwnika poprzez ukrycie wojsk i sprzętu czy obiektów fortyfikacyjnych. Jest to kluczowy element kontrinwigilacji (przeciwobserwacji), a powstał dzięki obserwacji przyrody – niektóre zwierzęta i rośliny stosują mimetyzm, czyli upodabniają się do otoczenia w celu ochrony przed drapieżnikami.

Nie zaczynaj zdania od „mi”!

Na tym właściwie powinien się zakończyć ten wpis, ale postaram się problem opisać nieco szerzej i uzasadnić tytułowe zalecenie.

Imperium Rosyjskie z początku XX wieku w kolorze

Tę niezwykłą kolekcję barwnych zdjęć z początku XX wieku powinien poznać każdy miłośnik historii Rosji. Jej autor - prekursor kolorowej fotografii Siergiej Prokudin-Gorski - poświęcił 10 lat na wykonanie kilku tysięcy zdjęć (podobno ok. 3500) dokumentujących zarówno potęgę, jak i życie codzienne Rosji carskiej w okresie 1905-1915.

Janosch: Cholonek, czyli dobry Pan Bóg z gliny – omówienie

Najlepsza książka o Górnym Śląsku. Najbardziej dosadna, brutalna, gorzka i ironiczna, ale przy tym przepełniona miłością do tej ziemi oraz czarnym jak węgiel humorem.

Odkryto najliczniejszy pozasłoneczny układ planetarny

Astronomowie korzystający z należącego do ESO, wiodącego na świecie instrumentu HARPS, odkryli układ planetarny zawierający co najmniej pięć planet, okrążających podobną do Słońca gwiazdę HD 10180. Badacze posiadają także intrygujący dowód na możliwą obecność dwóch kolejnych planet, z których jedna miałaby najmniejszą masę znalezioną do tej pory. Uczyniłoby to system podobnym do naszego Układu Słonecznego w liczbie planet (siedem w porównaniu do ośmiu w Układzie Słonecznym). Co więcej, zespół znalazł też dowód, że odległości planet od ich gwiazdy odzwierciedlają regularny wzór, co jest też widoczne w naszym Układzie Słonecznym.

Plastikowe śmieci cenne jak ropa

Wytworzenie bluzy polarowej z 35 zużytych butelek PET, czy uzyskanie energii do oświetlenia pokoju z plastikowej torby - takie możliwości dąją tworzywa sztuczne. Ich odpady - odpowiednio zagospodarowane - można ponownie wykorzystać na wiele różnych sposobów. Kampanię na temat możliwości ponownego wykorzystania tworzyw sztucznych i ich roli we współczesnym świecie po raz trzeci prowadzi Fundacja PlasticsEurope Polska.

Uprasza się o nietrzaskanie drzwiami, czyli o pisaniu „nie” z rzeczownikami odczasownikowymi

Pisownia partykuły przeczącej „nie” z innymi wyrazami często sprawia kłopot. Nie zawsze wiadomo co z czym połączyć. Dlatego wszędzie można spotkać przykłady błędów typu: Prosimy o nie palenie. Nawet moduł sprawdzający pisownię w wordzie ma problem z tytułem tej notatki i podkreśla słowo nietrzaskanie jako niepoprawne. Czy słusznie?

Grzyb kontroluje mózgi mrówek od milionów lat

Ślady na skamieniałych liściach wskazują, że już 48 milionów lat temu grzyby przejmowały kontrolę nad zachowaniem mrówek - informuje New Scientist.

Ile masy potrzeba na czarną dziurę?

Przy pomocy ESO Very Large Telescope europejscy astronomowie po raz pierwszy pokazali, że magnetar – nietypowy rodzaj gwiazdy neutronowej – uformował się z masą co najmniej 40 razy większą niż masa Słońca. Wynik ten jest wielkim wyzwaniem dla obecnych teorii ewolucji gwiazd, ponieważ gwiazda o tak dużej masie powinna według nich stać się czarną dziurą, a nie magnetarem. Rodzi to fundamentalne pytanie: jak masywna musi być gwiazda, aby stać się czarną dziurą?

Dziś przypada 71. rocznica śmierci Wojciecha Korfantego (20.04.1873 - 17.08.1939)

Wojciech (Adalbert) Korfanty urodził się w 1873 roku w Siemianowicach Śląskich w rodzinie górniczej. W roku 1879 rozpoczął naukę w miejscowej szkole ludowej, a następnie uczęszczał do katowickiego Gimnazjum Królewskiego. W 1895 r. rozpoczął studia na politechnice w Charlottenburgu, z których rok później przeniósł się na Wydział Filozoficzny Królewskiego Uniwersytetu we Wrocławiu, a następnie do Berlina.

Obaj - nie oboje!

Jeden z najczęściej pojawiających się w internecie błędów. Na przykład jakiś chłopak pisze o tym, że zamierza wybrać się z kolegą na mecz: Idziemy oboje na Legię w niedzielę.

Irlandzki oficer ocalił Hitlera przed linczem w 1919 roku

Irlandzki oficer Michael Keogh uratował życie Adolfowi Hitlerowi w 1919 roku, w czasie groźnego incydentu, w którym Hitlerowi i drugiemu mężczyźnie groziło zlinczowanie - pisze Irish Independent.

Schyl się, a zobaczysz inny świat. Trzy polskie fotoblogi o owadach

Bardzo rzadko zwracamy na nie uwagę - chyba że któryś z nich nas ugryzie lub wpadnie do zupy. A świat owadów jest niezwykle barwny i brutalnie piękny - jest na co patrzeć! Wystarczy nieco się schylić lub kucnąć w trawie, by zobaczyć go na własne oczy. Najlepiej uzbrojone w szkła aparatu fotograficznego.

65 lat temu Amerykanie zrzucili bomby atomowe na Hiroshimę i Nagasaki

Wczoraj minęło 65 lat od zrzucenia na japońską Hiroshimę amerykańskiej bomby atomowej. 6 sierpnia 1945 r. na to miasto spadła pierwsza z dwóch bomb atomowych, jakie do dzisiaj świadomie użyto przeciw żywym ludziom. Drugą trzy dni później zrzucono na Nagasaki.

Tysiąc lat historii w 8,28 min.

Wreszcie pojawił się w sieci pełny, ośmioipółminutowy, film przygotowany na potrzeby Expo 2010 w Szanghaju przez Tomasza Bagińskiego, przedstawiający najważniejsze (a przynajmniej najbardziej efektowne) wydarzenia w 1000-letniej historii Polski.

Uczta dla trzech

Przejeżdżając przez pobliską łąkę natknąłem się na widok dwóch ślimaków z gatunku ślinik luzytański (Arion vulgaris) pożywiających się martwą dżdżownicą...

Wszędobylskie "dla"

Ostatnio ciągle natrafiam w internecie na źle użyty przyimek dla. Pełno go w wypowiedziach na forach, w komentarzach, a czasem nawet - naprawdę! - w tekstach oficjalnych. Czyżby problem z użyciem właściwego przypadku był aż tak duży?

A gdyby tak wytępić komary?

Są uciążliwe, przenoszą niebezpieczne choroby. Może więc należy podjąć decyzję o eksterminacji najniebezpieczniejszych gatunków z otoczenia ludzi? Jakie byłyby skutki takiej interwencji? Nature News publikuje wyniki badań naukowców, którzy przeprowadzili symulację całkowitego wyniszczenia niektórych gatunków komarów. Wynika z niej, że usunięcie jednego ogniwa z łańcucha żywieniowego miałoby tragiczne skutki dla biocenoz w wielu regionach globu.

Prostytucja w czasach starożytnych: Grecja i Rzym

Już w starożytnej Grecji podjęto działania prawne mające na celu zinstytucjonalizowanie prostytucji. Dzieło to kontynuowali mający hopla na punkcie prawa i kodeksów Rzymianie.

Projekt Rosetta - ocalić języki od zapomnienia

Projekt Rosetta to międzynarodowa współpraca specjalistów językowych i native speakerów mająca na celu zbudowanie ogólnodostępnej biblioteki cyfrowej obejmującej wszystkie ludzie języki. Projekt zawiera 100 000 stron dokumentujących ponad 2500 języków.

Monodram – omówienie gatunku na przykładzie Kontrabasisty Patricka Süskinda

Monodram to inaczej spektakl z udziałem jednego aktora. Jest to utwór dramatyczny wykonywany w postaci monologu przez jednego aktora.

Co zostanie po zagładzie ludzkości?

Wymarłe miasta, porośnięte roślinami budynki, ulice rozerwane przez wyrastające z nich korzenie, resztki maszyn wtapiające się stopniowo w otoczenie - oto wizja przyszłości kreślona przez niektórych artystów..

Perfekcyjna taktyka w Bitwie Warszawskiej uratowała Europę - twierdzi francuski historyk

Bitwa Warszawska z 1920 r. była perfekcyjnym popisem taktycznym Wojska Polskiego, który uratował Polskę i Europę przed terrorem bolszewickiej organizacji Czeka - uważa znany francuski historyk i sowietolog Alain Besancon.

Jabłko, gruszka i czereśnie kontra kumkwat, liczi i rambutan. Egzotyczne owoce dostępne w polskich sklepach

Już od lat do naszego kraju docierają owoce z odległych części świata. Co roku jest ich więcej, a niektóre nawet mają nazwy nie do zapamiętania przez kasjerki. Zobaczmy, jakie owoce można u nas kupić, skąd przybyły, jak je jeść i jak smakują.

Fascynujące archiwum listów

Jeśli dobrze znasz angielski i cenisz sobie sztukę pisania listów, koniecznie zajrzyj na blog Letters Of Note. Jego autor, Shaun Usher, publikuje na nim cudem zdobyte listy, kartki pocztowe, telegramy wysłane w przeszłości przez znane osoby lub anonimowych, szarych ludzi do znanych osób.

Bitwa pod Grunwaldem - sukces militarny i propagandowy, polityczna klapa

Bitwa pod Grunwaldem - jedna z największych wiktorii oręża polskiego - nie przyniosła równie znamienitych owoców politycznych. Choć było o niej głośno w całej Europie, niewykorzystanie zwycięstwa z 1410 r. okazało się w perspektywie następnych wieków tragiczne dla Polski.

600-lecie bitwy pod Grunwaldem. Będzie się działo!

Z okazji tak okrągłej rocznicy Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowe Centrum Kultury przygotowały naprawdę „wypasione” obchody. Sprawdź, co się będzie działo!

Nowe i oryginalne kierunki studiów na polskich uczelniach

Zarządzanie komunikacją i infrastrukturą lotniczą, agrochemia i mediteranistyka poświęcona kulturze krajów Morza Śródziemnego - takie m.in. kierunki studiów po raz pierwszy od października 2010 r. pojawią się na polskich uczelniach.

Horst Bienek: Pierwsza polka - omówienie problematyki

Skoro znamy już fabułę powieści, czas na omówienie jej głównych problemów i relacji zachodzących między bohaterami.

Horst Bienek: Pierwsza Polka – streszczenie

We wpisie znajdziesz dokładne streszczenie powieści otwierającej tzw. tetralogię gliwicką (cztery powieści rozgrywające się w okresie II wojny światowej w Gliwicach). Streszczenie zawiera dokładny opis fabuły – nigdzie indziej tego nie znajdziesz!

Uwaga! Książka przyda ci się do omówienia motywu Małej Ojczyzny w literaturze polskiej i światowej.

Satelity TanDEM-X i Terra SAR-X wykonają trójwymiarową mapę Ziemi z orbity. Misja rozpoczęta

Nowy niemiecki satelita, TanDEM-X, przysłał swoje pierwsze zdjęcia Ziemi w 3D. Statek kosmiczny z satelitą wystartował 28 czerwca z Kazachstanu z misją wykonania jak najdokładniejszej trójwymiarowej mapy Ziemi.

PAP podał czy podała informację? O rodzaju gramatycznym skrótowców

Problem dość powszechnie spotykany - jaki rodzaj nadać skrótowcowi? W tytule podałem przykład dwóch form spotykanych w tekstach mówionych i pisanych.

Te co brzęczą, kłują i kąsają

Rozpoczął się sezon intensywnej działalności owadów polujących na stałocieplne ssaki. Tak się składa, że my - ludzie - też jesteśmy na liście.

Ludzie z żelaza pilnują Gliwic

Armia groźnie wyglądających zardzewiałych mężczyzn stanęła przed Starą Maszynownią na terenie Nowych Gliwic. Rzeźby Zbigniewa Frączkiewicza podróżują po całej Europie. W Gliwicach zostaną do 18 lipca.

Czytaj całość na blogu Rowerem po Silesii.

Miś Uszatek na nowozelandzkiej jednodolarówce

Miś Uszatek podbija Nową Zelandię. Podobizna najpopularniejszego polskiego misia z klapniętym uszkiem znalazła się na jednodolarowej monecie, której emitentem jest nowozelandzka wyspa Niue Island. Srebrna moneta właśnie dziś weszła do obiegu.

[Test] Geografia fizyczna Polski – test powtórkowy

Sprawdź, co wiesz na temat geografii fizycznej Polski, rozwiązując test skonstruowany pod kątem egzaminu maturalnego.

Michał Bułhakow: Powieść teatralna – omówienie

Niedokończona powieść Bułhakowa opowiada o nim samym i jego perypetiach z wystawieniem sztuki w jednym z moskiewskich teatrów. Pisana w latach 30. książka ukazała się dopiero 30 lat później.

Badania najgłębszego jeziora świata zostaną wznowione

Trzeci etap głębokowodnych badań Bajkału z udziałem rosyjskich aparatów załogowych Mir-1 i Mir-2 rozpocznie się 1 lipca - poinformowała przedstawicielka Fundacji na Rzecz Zachowania Jeziora Bajkał, Inna Kryłowa.

Trup. Od człowieka do prochu

Z prochu powstałeś, w proch się obrócisz. Przemiana w proch to proces długotrwały i trudny do przyjęcia dla żyjących. Procesy prowadzące do tego stanu to fakty w naszej kulturze objęte tabu – ukrywane, pomijane. Nikt nie chce myśleć o tym, że dotykają ich bliskich.

Jeśli jesteś osobą wrażliwą albo masz mniej niż 16 lat, nie czytaj dalej. Artykuł zawiera opisy, które mogą być uznane za drastyczne.

[Test] Atmosfera – test powtórkowy

Atmosfera to powłoka gazowa otaczająca Ziemię. Gazy ją budujące można podzielić na składniki stałe (ich udział w całkowitej objętości powietrza nie zmienia się) i zmienne (ich ilość zmienia się w czasie i przestrzeni).

Sprawdź, co wiesz o atmosferze rozwiązując test skonstruowany pod kątem egzaminu maturalnego.

Horace McCoy: Czyż nie dobija się koni? - egzystencjalna zbrodnia

Na plaży w Hollywood rozpoczyna się morderczy maraton taneczny. Ściągają na niego młodzi ludzie żądni sławy i 1000-dolarowej nagrody. Niektórym wystarczy tylko miejsce do spania i darmowe posiłki. Trwa Wielki Kryzys, jest rok 1935. W takich okolicznościach rozgrywa się pierwsza amerykańska powieść egzystencjalna.