Szczury wędrowne, jelenie wschodnie i piżmaki to najbardziej inwazyjne ssaki w Europie - ogłosili naukowcy-twórcy systemu oceny oddziaływania gatunków na środowisko i gospodarkę starego kontynentu. Informację podaje pismo Conservation Biology.
Choć szczur wędrowny (Rattus norvegicus) wywodzi się z południowo-wschodniej Azji, to obecnie występuje w całej Europie (i prawie na całym świecie). Zajął niemal każdy rodzaj środowiska - omija jedynie wysokie łańcuchy górskie i tereny podbiegunowe. Uważa się, że na nasz kontynent dostał się w XVIII w., dzięki nagłemu rozwojowi transportu morskiego.
Gdy szczur wędrowny raz gdzieś trafi, szybko opanowuje teren. W zajętej przez niego okolicy ubywa za to innych gatunków drobnych gryzoni, jak również ptaków morskich i lądowych. Szczur niszczy uprawy i zapasy żywności, bywa utrapieniem w gospodarstwach domowych.
Pochodzący z północnej części Azji jeleń wschodni (Cervus nippon) figuruje w unijnej bazie danych gatunków inwazyjnych jako poważny szkodnik lasów, powodujący duże straty na plantacjach drzew liściastych i iglaków. Odzieranie przez te jelenie kory powoduje, że drzewa szybko obumierają. Stwierdzono również przypadki, kiedy te zwierzęta były nosicielami gruźlicy bydlęcej i ptasiej.
Amerykańskie piżmaki to gryzonie wodne. Te ważące do 1,8 kg ssaki sprowadzono do Europy jako zwierzęta hodowlane (na futra), jednak szybko rozprzestrzeniły się po kontynencie, stając się szkodnikiem upraw, stawów hodowlanych, niszcząc systemy nawadniania i tamy.
Te trzy gatunki naukowcy ze Szwecji wskazali ostatnio jako najbardziej inwazyjne gatunki ssaków pochodzących spoza Europy, które tu się zadomowiły i powodują straty w środowisku i gospodarce. Oceniając ich wpływ, badacze uwzględniali wiele różnych czynników, m.in. to, czy zagrażają one gatunkom miejscowym i jak bardzo się u nas upowszechniły.
System oceny powstał na bazie informacji nt. oddziaływania wszelkich znanych inwazyjnych gatunków ssaków w Europie. Wyniki naukowcy zaliczali do dwóch kategorii: gatunków szkodzących środowisku i gospodarce. W zależności od rodzaju wywieranego wpływu powstało wiele podgrup, np. drapieżników, zwierząt przenoszących choroby oraz wpływających na rolnictwo. Gatunki oceniano pod względem każdego kryterium w skali od zera do pięciu, a wyniki zestawiono z danymi na temat wielkości terytorium, jakie zajęły w Europie obce gatunki.
Takiej systemowej ocenie naukowcy poddali 34 napływowe gatunki ssaków. Najwyższe noty uzyskały właśnie szczur wędrowny, jeleń wschodni i piżmak. Obce gatunki inwazyjne są dużym zagrożeniem dla różnorodności biologicznej, a spowodowane przez nie straty gospodarcze przekraczają 5 proc. światowego produktu brutto - zwrócili uwagę autorzy badania.
Źródło: PAP - Nauka w Polsce. Zdjęcia: glsammy, Eckhard Pecher (Wikipedia),
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz